Cultuur
Maori-kunstenaar creëert onderwaterwereld van flessen
De Nieuw-Zeelandse kunstenaar George Nuku bouwde met behulp van Leidse vrijwilligers zeedieren van gebruikte flessen. Waarom? ‘Dat moet je mij laten zeggen.’
Tirza Pulleman
donderdag 20 februari 2020
‘Vroeger was het materiaal om ons heen hout. Nu leven we in een plastic wereld.’

Een futuristisch zeeleven van plastic. Daarmee exposeert Maori-kunstenaar George Nuku (56) nu in het Volkenkunde Museum in Leiden. Van Italië tot Nieuw-Zeeland en van Engeland tot Taiwan: zijn kunstwerken zijn de hele wereld over geweest. Met 180 vrijwilligers maakte hij voor Leiden van duizenden ingezamelde flessen kwallen, koraal en vliegende vissen.

‘Ik doe dit nu dertig jaar’, zegt hij aan de telefoon, terwijl hij in Museum Volkenkunde bezig is met het opstellen van zijn kunstwerk. ‘Ik heb meer dan vijftig projecten van plastic gemaakt voor musea over de hele wereld.’

 Waarom gebruikt u plastic?
‘Omdat ik dat wil.’

 Maar waarom is dat?
‘Omdat ik dat wil. Ik hou van plastic.’

 Waarom houdt u van plastic?
‘Omdat het mooi is.’

 Maar het is ook vervuilend…
‘Maar dat betekent niet dat het niet mooi is.’

U verwerkt de Maoritraditie in uw kunst, toch?
‘Ja, zo zou je het kunnen zeggen.’

Kunt u dat uitleggen?
‘Ik ben een Maori. Ik draag de traditie voort.’ 

Maar hoe dan?
‘Ik ben een beeldhouwer, net als mijn familie. Maar dat weet je al.’

Ja, maar ik wil graag weten hoe u dat doet.
‘Ja, maar... oké, ga maar door met je vragen.’

Hoe is de Maoritraditie verwerkt in uw kunstwerk in het Volkenkunde Museum?
‘Op verschillende manieren. De twee kano’s in het museum zijn door Maori’s gemaakt. Ken je die niet? Je hebt niet veel research gedaan, man. Ik geef je door aan iemand die het je in het Nederlands uitlegt.’

Maar…
‘Hang on.’

Na wat gestommel neemt Wonu Veys, de curator van de Oceanië-expositie, de telefoon over. Zij vertelt hoe de kunst van Nuku past in de bredere traditie van de Maori. ‘Net als zijn voorouders, werkt George met het materiaal om hem heen. Vroeger was dat hout, nu leven mensen volgens hem in een plastic wereld. Daarom wordt het al snel afgedaan als een minderwaardig, vervuilend materiaal. Maar George wil dat mensen plastic respecteren.’

Na een paar minuten geeft ze de telefoon weer terug aan George.

U zei dat plastic mooi is. Maar wordt uw gemeenschap in Nieuw Zeeland niet ook vervuild door plastic?
‘Dat geldt voor de hele wereld.’

Is uw kunstwerk ook een soort waarschuwing?
‘Nee, dat zeg ik niet, dat zeg jij. Ik zeg dat niet.’

Is het dan een viering van plastic?
‘Nee, dat zeg ik ook niet.’

Wat zegt u dan?
‘Jij moet het niet zeggen, je moet het mij laten zeggen.’

Oké.
‘De vervuiling is heilig, en het plastic bewijst stabiliteit. Omdat het verbonden is met de belangrijke dingen in de wereld. Licht en water. Dat is de bron van het leven. Het plastic spreekt daarover.’

George Nuku, Bottled Ocean 2120. Te zien in Museum Volkenkunde