Dat bleek tijdens de universiteitsraadsvergadering maandag. Elke vier maanden geeft de universiteit een overzicht van de financiële cijfers: de zogeheten bestuurlijke financiële rapportage (BFR). Normaal gesproken is dat niet een document dat heel veel aandacht krijgt in de universiteitsraad, maar door de coronacrisis is dat anders.

Het college van bestuur stuurde een raming van het verwachte omzetverlies en extra kosten aan universiteitskoepel VSNU. Deze schatting komt uit op circa 16 miljoen euro.

Van dit bedrag ‘heeft ongeveer de helft te maken met voorziene effecten van de corona-crisis op omzet en kosten’, schrijven de opstellers van de BFR.

En de andere helft, dan? Er is nog een grote mogelijke kostenpost: promovendi en postdocs die door de crisis vertraging opliepen, krijgen misschien een contractverlenging van drie maanden. Uiteraard zijn er de nodige onzekerheden in deze raming, zoals bijvoorbeeld de vraag waar de rekening precies terecht gaat komen. Ook is niet bekend ‘tot wanneer de coronamaatregelen voort blijven duren’.

Contractverlenging

Voorlopig lijkt de schatting aardig te kloppen, aldus de rapportage. De toelichtingen van de afdelingen en faculteiten bevestigen het geschetste beeld. ‘Het verwachte corona-effect in 2020 komt uit op een bedrag van 8,2 miljoen euro.’

Dat is dus echter exclusief ‘de eventuele kosten vanwege mogelijke contractverlenging voor onderzoek’. Aan de faculteiten is gevraagd, in afwachting van landelijke ontwikkelingen, hiermee in de prognose geen rekening te houden. Van het corona-effect van meer dan 8 miljoen dat al wel is ingevuld, heeft 3 miljoen betrekking op de faculteiten en 5,2 miljoen op de ondersteunende diensten.

De faculteiten verwachten minder omzet, door een afname van het aantal studenten van buiten de EU dat in Leiden komt studeren. Verder is de inschatting dat niet-bekostigde opleidingen ook minder in trek gaan zijn. ‘Een deel van deze nadelige effecten kunnen worden opgevangen door lagere personele en materiële lasten. Met name reis- en verblijfkosten worden minder gemaakt.’

De coronaklap komt hard aan bij bepaalde faculteiten. De Faculteit Governance and Global Affairs in Den Haag had bijvoorbeeld voor de crisis een plus van meer dan een ton begroot, nu staat er een min van 1,8 miljoen in de stukken. ‘Met het oog op het verwachte verlies heeft FGGA besloten dat voor het aannemen of inhuren van personeel nu toestemming nodig is van een lid van het faculteitsbestuur’, aldus de rapportage. Ook Rechten verwacht een miljoen in de min te gaan door corona.

Bij de ondersteunende diensten krijgt studenten- en onderwijszaken (SOZ) een stevige dreun. SOZ verwacht uit te komen op een negatief resultaat van 2,9 miljoen. Dat komt voornamelijk door een fors verlies bij de afdeling Housing. Internationale studenten vertrokken eerder uit Leiden en Den Haag. In het najaar wordt vervolgens leegstand voorzien, omdat er minder internationals hiernaartoe komen.

Het universitair facilitair bedrijf (UFB) heeft ook last van de crisis en houdt rekening met ‘een zwaar negatief resultaat’ van bijna twee miljoen euro. Dat komt deels door het sluiten van restaurants en het wegvallen van catering. ‘Het UFB neemt waar mogelijk maatregelen om de tekorten terug te dringen, waaronder het niet invullen van de aanwezige vacature-ruimte, alsook het inzetten van cateringpersoneel bij andere afdelingen waardoor noodzakelijke inhuur niet nodig is.’

De crisis heeft ook effect op de bouwactiviteiten van de universiteit. In 2020 investeert de afdeling vastgoed 18 miljoen euro. Dat is 30 miljoen minder dan in de begroting was gepland. ‘Veel investeringsprojecten, zoals de renovatie van het Van Wijkgebouw bij de UB, de tweede fase van de Science Campus en het nieuwe Datacenter, zijn stilgevallen als gevolg van de coronacrisis.’

Compensatie

De universiteit kan een tik overigens wel hebben en verwacht een positief resultaat van 4,9 miljoen over 2020. Dat is wel zonder rekening te houden met compensatie voor promovendi en postdocs die door corona vertraging oplopen.

‘We zijn gerustgesteld over de financiële gevolgen van de coronacrisis op de korte termijn’, aldus Bart van der Steen van personeelspartij FNV Overheid. ‘Die kunnen worden opgevangen door de organisatie.’ Wel is hij benieuwd hoe het nou zit met de compensatie van vertraagde PhD’s en postdocs? ‘Worden hun contracten verlengd? Wij krijgen daar veel vragen over.’

In de nieuwe cao van de universiteiten is afgesproken dat 0,45 procent van de zogeheten loonruimte, dat is het totale budget dat de universiteiten kunnen gebruiken om een cao-akkoord mee op te stellen, wordt gereserveerd voor incidentele financiering van coronaknelpunten. Daarbij kan gedacht worden aan de verlenging van tijdelijke contracten van onderzoekers, promovendi, docenten en ondersteunend personeel. Een corona-noodfonds dus. Volgens onderwijsvakbond AOB zou dat gaan om een bedrag van 20 à 21 miljoen voor alle Nederlandse universiteiten samen, dus Leiden alleen gaat hiermee niet aan acht miljoen komen.

Uit de financiële kadernota voor 2021-2024 van de universiteit bleek al dat er het nodige geld opzij gezet wordt voor crises. De komende twee jaar is er extra geld gereserveerd om problemen door corona en Brexit op te vangen: 4,9 miljoen in 2021; 3,7 miljoen in 2022.

Het zogeheten lokaal overleg tussen het college en vakbonden spreken in de zomer over eventuele compensatieregelingen en verlengingen. De raad wordt hier ook bij betrokken. Dan komt ook aan de orde of er nog meer moet gebeuren dan alleen noodgevallen compenseren.