Voetsjanker
Casusbeschrijving in het vaktijdschrift PLOS Neglected Tropical Diseases, waar Tessa Langeveld van het Leids Universitair Medisch Centrum aan meeschreef: een jonge tropenreiziger met een rare zweer op zijn voet. De 22-jarige man was wezen trekken door het oerwoud op het eiland Seram, de grootste van de Molukken, en had daar een krasje opgelopen. Eenmaal terug in Nederland ontwikkelde zich daar een pijnlijke zweer, die niet wegging na een eerste behandeling met antibiotica. Bij nader onderzoek bleek dat de zweer waarschijnlijk veroorzaakt was door de bacterie Haemophilus ducreyi, die normaal voorkomt bij genitale zweren; een tropische soa die de zachte sjanker heet. Die kennis hielp bij het uitkiezen van een antibioticum dat wel werkte, en de patiënt genas.
Er waren al wat studies bekend van niet-genitale zweren met de sjankerbacterie erin, maar nog niet uit Indonesië. Voor tropenpoli’s is het handig om te weten dat het bestaat.
Gezinsmaaltijd
Uit de literatuur weten we al dat het voor de gezondheid en het gezonde eetgedrag van kinderen en pubers belangrijk is om met het hele gezin samen te eten, maar verreweg de meeste van die studies zijn gedaan met kinderen vanaf twee jaar. Hoe zit het met de kleintjes? Shelley van der Veek van het Instituut Pedagogische Wetenschappen werkte mee aan een overzichtsartikel in Appetite over het belang van gezinsmaaltijden, en het belang daarvan voor peuters en dreumesen.
Geen grote verrassingen hier: in gezinnen die samen eten, eten de kinderen gezonder. Ze eten ook met meer plezier en met minder problematisch eetgedrag. In gezinnen waar de televisie aanstaat tijdens het eten wordt ook minder gezond gegeten. Of dat nou ook betekent dat de kleine kinderen echt gezonder zijn, is nog niet zo goed onderzocht.
Mazelen
In Epidemiology blikken vier onderzoekers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, onder wie de Leidse bijzonder hoogleraar Jacco Wallinga, terug op de mazelen-epidemie van 2013-2014. De ziekte brak uit, vooral op de Bible Belt, en besmette minstens 2700 kinderen, waarvan er 182 opgenomen moesten worden in het ziekenhuis. Dat had nog stukken erger kunnen zijn, rekenen Wallinga en co voor: die uitbraak speelde voor een gedeelte tijdens de zomervakantie, en als kinderen niet met honderden tegelijk in een schoolgebouw gepropt worden, steken ze elkaar minder snel aan. Dat zie je ook terug in het aantal meldingen: het aantal nieuwe besmettingen was lager in de vakanties, en omdat in Nederland de schoolvakanties op drie verschillende tijdstippen beginnen, is het onwaarschijnlijk dat die daling puur toevallig samenhing met de vakantie.
Zonder vakantie was het aantal besmettingen zo’n dertig procent hoger geweest, rekenen de wetenschappers voor. Zou je uitbraken kunnen voorkomen door de scholen dicht te gooien bij de eerste rode vlekken? Niet echt, want besmetting vindt nog steeds plaats, en je zou de scholen bovendien behoorlijk lang dicht moeten houden. Als de kinderen vervolgens in die vrije tijd op reis gaan, verspreidt de ziekte zich alleen maar naar een groter gebied. Vaccineren helpt wel, uiteraard.