Om welke christenen gaat het?

‘Om evangelicals, dat zijn conservatieve witte protestanten die je vooral aantreft in het Midwesten en Zuiden van de Verenigde Staten: de Bible Belt. Het is een grote groep, ongeveer een vijfde van het electoraat. Tachtig procent van hen stemt rechts. Lang was deze groep niet heel erg activistisch. Maar in de jaren tachtig veranderde dat, met name door het verzet tegen abortus en het onderwijzen van de evolutieleer op scholen. Politiek en geloof zijn steeds meer met elkaar versmolten geraakt.

‘Veel evangelicals maken zich zorgen over voortschrijdende secularisatie en zedenloosheid, daar zou het land aan ten onder gaan ‘Obama heeft dat gevoel nog eens verstrekt: “Kijk wat er gebeurt als je een progressieve president het Witte Huis hebt? Dan krijg je het homohuwelijk, en dan kun je bijvoorbeeld als bakker die geen taart wil maken voor een homobruiloft ineens worden aangeklaagd. En dat ligt echt enorm gevoelig.’

Wat merkte u daar zelf van?

‘Ik ging naar een kolossale kerk in Memphis, Tennessee. Alleen de parkeerplaats al: ik deed er acht minuten over om dat hele plein rond te rijden. De dienst was een massabijeenkomst geleid door Steve Gaines, de president van de grootste protestantse beweging. Hij was niet heel erg extreem. Hij sprak zich uit tegen racisme en armoede, maar zei ook: “God vergeef ons voor abortussen en het homohuwelijk.” Zo diep zit dat daar.’

Waren deze christenen meteen overtuigd van Trump?

‘Nee. Eerst was de steun weifelend, maar ze vonden het heel belangrijk dat er een conservatieve rechter zou worden benoemd in het Hooggerechtshof. Dat is gebeurd. Maar een jaar later heeft Trump bij hen een approval rate van 70 procent. Er is dus meer aan de hand.’

Wat dan?

‘Op het eerste gezicht past Trump totaal niet bij de evangelicals. Hij heeft zich allesbehalve een vroom christen getoond. Toch hebben ze veel meer met elkaar gemeen dan dat ze verschillen. Beiden voelen zich niet serieus genomen door de linkse kuststaten en het establishment. Ze worden bijvoorbeeld bespot door de presentatoren van late night shows als Trevor Noah en John Oliver. Daarnaast vinden ze allebei dat Amerika dreigt ten onder te gaan als er niet keihard wordt ingegrepen. Evangelicals zijn er ook van overtuigd dat linkse media complotten smeden tegen Trump. De president doet er alles om dat gevoel aan te wakkeren.'

‘Roy Moore, kandidaat voor de Senaat in Alabama, is van pedofilie beschuldigd, maar wordt nog steeds door Trump gesteund. Dat is natuurlijk ongelooflijk. Moore heeft echter toen hij in de problemen kwam meteen de aanval geopend op de Washington Post. Hij is er in geslaagd om een grote groep ervan te overtuigen dat het om een duister plan van progressieven gaat.

‘Tot slot hebben de christelijke bewegingen het idee dat Trump wel te bekeren is tot born again christian. Hij toont al steeds meer interesse voor het geloof. Of die belangstelling oprecht is, valt te betwijfelen.’

Kan Trump deze steun nog verkwanselen?

‘Daar lijkt het niet op. Hij heeft het afgelopen jaar al zo ongeveer tegen alle tien geboden gezondigd, en dat heeft geen gevolgen gehad. Er gaat veel mis in het Witte Huis, maar de relatie met de evangelicals hebben ze goed onder controle. Alleen als de regering de deuren sluit voor de christelijke lobbygroepen kan zij in de problemen komen. Maar het zou wel heel dom zijn als Trump dat laat gebeuren.’

Door Vincent Bongers

Robin de Wever, Donald Trump,

de redder van christelijk Amerika?

Lezing

woensdag 13 december,

Lipsius, zaal 227, 18:00 u, gratis

toegang, wel aanmelden via

lucsor@hum.leidenuniv.nl