Wetenschappelijk onderzoek wordt van belastinggeld betaald, maar de belastingbetaler die de resultaten ervan wil nalezen, stuit op betaalmuren. De Nederlandse overheid en universiteiten willen daar vanaf. Alles moet toegankelijk worden: open access. In 2013 besloot toenmalig staatssecretaris Sander Dekker dat in 2024 alle publicaties openbaar moeten zijn.
...........................................................
Eind 2016 stond in Leiden de teller op 32 procent, en zelfs nog zeven procent minder als je het Leids Universitair Medisch Centrum niet meetelt.
.............
‘We hebben dus nog een weg te gaan’, schrijft rector Carel Stolker in een brief bij het nieuwe open access-beleid van de universiteit. Het percentage neemt wel snel toe, en bij de bèta-faculteit zijn er dit jaar al meer dan vijfhonderd artikelen naar het repositorium overgepompt.
.............
De makkelijkste en goedkoopste optie: iedere onderzoeker moet verplicht een pdf’je van elke peer reviewed publicatie uploaden naar het repositorium (online archief) van de universiteit. Dat mag gewoon, al hangt het van de uitgever af of het om de definitieve versie gaat of de zogeheten preprint. Daarnaast is er hard onderhandeld met de grootste uitgevers van vakbladen over het online maken via die bladen (zogeheten gold open access).
............
De Universiteitsraad is ook voorstander van open access, maar heeft nog wel wat kanttekeningen bij het voorgestelde beleid. Die preprintjes wijken vaak sterk af van de definitieve versie, en zijn dan ook niet zo nuttig om in een archief te stoppen. Ook zou ze graag zien dat er universiteitsbreed beleid komt voor de opname van scripties in het repositorium. BB