Wetenschappers met een vaste baan krijgen hun salaris van de universiteit. Dat levert echter niet zoveel mogelijkheden op om onderzoek mee te doen. Voor postdocs en promovendi moet je extra geld binnen halen via de zogeheten tweede geldstroom. Volgens een Volkskrant-enquête uit 2015 zijn wetenschappers zo’n tien tot dertig procent van hun tijd kwijt aan het tappen uit die geldbron. Met name omdat het merendeel van de aanvragen mislukt: soms krijgt slechts één op de tien aanvragers de beurs.
Wetenschap, politiek en geldverstrekkers zijn het er in grote lijnen over eens dat dit efficiënter zou moeten. Maar hoe? Filosoof Krist Vaesen van de Universiteit Leiden en de TUE deed vorige week een voorstel in wetenschapstijdschrift PLOS One. Als je die beurzencompetitie afschaft, en het beschikbare geld eerlijk verdeelt over alle profs en docenten, dan heeft elk van hen zo’n honderdduizend euro per jaar beschikbaar voor personeel, congresbezoek en onderzoeksvoorzieningen. Eventueel nog wat schuiven, zodat vakgebieden die dure spullen nodig hebben wat meer geld krijgen.
De wet van behoud van ellende gaat natuurlijk op. Veel van dat competitieve onderzoeksgeld gaat nu op aan infrastructuur, zoals apparatuur of collecties. Daarnaast verschuift dit plan de problematiek rond de beursaanvragen naar problematiek rond het krijgen van vaste aanstellingen. Maar Vaesens plan laat zien dat werken met een basisinkomen voor wetenschappers in elk geval in theorie haalbaar is: de subsidiepindakaas hoeft dus niet onooglijk dun te worden uitgesmeerd.
BB