Achtergrond
Die campus komt er
De nieuwe Humanities Campus komt er, op de beoogde locatie. CDA-gemeenteraadslid Moniekvan Sandick vroeg donderdag in de gemeenteraadsvergadering donderdag om een ‘glasheldere toezegging’.
Marleen van Wesel
donderdag 13 april 2017
© Bas van der Schot

Hoe die Humanities Campus gerealiseerd gaat worden én wat de oplossing wordt voor de 58 sociale huurwoningen tegenover het Lipsius, daar kon wethouder Paul Dirkse ‘vanwege het onder-constructie-karakter van de vervolgaanpak’ nog niet inhoudelijk op ingaan.

Die woningen zouden gesloopt moeten worden voor de uitbreidingsplannen van de Faculteit der Geesteswetenschappen.

Eind 2016 stopte woningcorporatie De Sleutels echter haar medewerking aan de bouwplannen: de bewoners wilden namelijk helemaal niet wijken. Maar de universiteit wil ook niet afwijken van haar voorkeursmodel, liet ze in februari aan het college van burgemeester en wethouders weten.

In maart volgde het eindverslag van Co Vrouwe. De voormalig manager Vastgoed en Ontwikkeling van woningstichting Ons Doel was in mei 2016 aangesteld als de onafhankelijke procesbegeleider van het zogenaamde participatietraject dat de universiteit in gang zette.

In zijn verslag constateerde Vrouwe dat het resultaat ‘beperkt’ was. Niet alleen is er geen overeenstemming bereikt tussen de universiteit en de woningcorporatie; uit het uitblijven van een stedenbouwkundig plan, leidt hij bovendien af dat het hele proces ‘voor de universiteit ook geen nieuwe inzichten heeft opgeleverd.’

Afgezien dan dat de universiteit ‘bij tijd en wijle’ ondervonden had dat ‘in een participatieproces met belanghebbenden die zich bedreigd voelen, soms andere vaardigheden worden gevraagd dan die waar men in de academische wereld mee uit de voeten kan.’

‘Het heeft geen zin voor ons om in een halve campus te investeren’, zei rector magnificus Carel Stolker eind maart tegen Sleutelstad.nl.

En sindsdien is er een hoop te doen rond de toekomst van de geesteswetenschappen-campus. Een gemeenteraadslid van de Haagse D66-fractie opperde Den Haag al als alternatieve locatie voor de campus.

Het college van burgemeester en wethouders liet vorige week dinsdag weten de regierol in het project Humanities Campus over te nemen.

Maar voor het Leidse CDA volstond dat nog niet helemaal, bleek in de gemeenteraadsvergadering afgelopen donderdag. De fractie had een interpellatiedebat aangevraagd, een relatief zwaar middel, waarbij moties ingediend mogen worden. ‘Het CDA wil met dit interpellatiedebat vaart zetten achter de terechte regierol van de Gemeente Leiden’, zei Van Sandick.

‘De plannen van de universiteit zijn afschuwelijk voor de bewoners’, realiseert ze zich. ‘Een bijna onmogelijke opdracht die de universiteit vraagt.’

Toch wil ze weten of de vervolgaanpak van het college wél ‘tot een stedenbouwkundig model’ zal leiden in juni.

Dan zal het college de vervolgaanpak namelijk voorleggen aan de raadscommissie, voor behandeling in de gemeenteraad in juli.

‘Een ding is duidelijk’, reageert wethouder Dirkse alvast. ‘Uit de actie van een raadslid van D66 uit de fractie in Den Haag, blijkt wel hoe gewild onze universiteit is. Veel gemeenten wensen zich ongetwijfeld een wereldvermaard instituut als de faculteit geesteswetenschappen binnen hun stadsgrenzen.’

Maar: die faculteit staat dus in Leiden. ‘En als het aan dit college ligt, blijft dat de komende honderd jaar zo.’

‘De komende honderd jaar, dat vinden wij wat kort, maar we kunnen hier wel mee leven’, reageert Van Sandick.

En dat de wethouder ‘nog eventjes onder de pet wil houden’ welke dingen er tot dusver zijn vastgelopen, om in alle rust aan een oplossing te werken, begrijpt ze ook wel. Maar ze mist vooral nog een toezegging dat de Humanities Campus daadwerkelijk in het Doelengebied komt.

Dirkse: ‘Wij richten ons op die belangrijke campusontwikkeling in dat gebied, de hele campus, en we richten ons op een oplossing voor de bewoners in dat gebied. Dus volgens mij kan ik daarmee u toezegging gestanden.’

Dat is èn geen correct Nederlands, èn de betekenis ervan is onduidelijk, maar het volstaat voor het CDA. Er wordt dan ook geen motie ingediend.

Burgemeester Henri Lenferink liet tijdens het interpellatiedebat intussen geen misverstand bestaan over de grotere lijnen: ‘Ik kan wel even peilen: is er iemand tegen dat de Humanities Campus na honderd jaar nog steeds hier staat? Niet? Dan blijft’ie ook daarna.’

Wat is de Humanities Campus ook alweer?

De Faculteit Geesteswetenschappen is momenteel grotendeels gevestigd in verschillende gebouwen op het zogenaamde Doeleneiland: het gebied tussen de Witte Singel, de Groenhazengracht, de Doelengracht en de Hortus Botanicus. Hier staan het Johan Huizingagebouw, het Lipsiusgebouw, de Reuvensplaats en het Arsenaal. Aan de overkant van de Witte Singel staan aan weerszijden van de Universiteitsbibliotheek nog enkele gebouwen, en achter het Academiegebouw, aan de Nonnensteeg, is het P.J. Veth-gebouw.

Deze gebouwen zijn ‘verouderd, inflexibel en de indeling ervan laat te wensen over’, staat op de universiteitswebsite te lezen. ‘Daarnaast kampt de faculteit met ruimtegebrek.’

Eind 2014 was al duidelijk dat de Universiteitsbibliotheek en het Arsenaal, een monument, zouden blijven staan. Onlangs is op de UB de Asian Library geopend en momenteel wordt het P.J. Veth-gebouw al onder handen genomen.

Maar daartussen zou een heuse Humanities Campus moeten verrijzen. Samen met de gemeente stelde de universiteit daartoe een zogenaamde nota van uitgangspunten op, die in januari 2016 door de gemeenteraad werd vastgesteld. Belangrijke uitgaanspunten zijn het doortrekken van de Doelensteeg vanuit de binnenstad naar de UB en een wandelroute in het kader van het Singelpark. In Leiden wordt namelijk gewerkt aan een kilometerslang aaneengesloten stadspark, langs de singel rond het centrum. Een centraal plein was wenselijk en, niet onbelangrijk: ‘De bouwhoogte is beperkt en past bij het silhouet van de historische stad.’ De hoogte in is dus geen optie.

De breedte dan? Bij de 58 sociale huurwoningen die eveneens op het Doeleneiland staan, tegenover het Lipsius, viel in november 2015 een brief op de mat: de universiteit had een Humanities Campus voor ogen, waarvoor de woningen zouden moeten wijken. Maar daar willen de bewoners dus nog altijd niets van weten.