Columns & opinie
071 527... Samen zwemmen
Hoogleraar pedagogiek Paul van den Broek is uitgeroepen tot de beste promotiebegeleider van 2015. ‘Het klinkt waarschijnlijk oubollig, maar deze nominatie en prijs doen me veel.’
donderdag 2 juni 2016

Waarom werd u genomineerd?

‘Dat is wel een gewetensvraag. Waarschijnlijk omdat ik het begeleiden van promovendi ontzettend leuk vind. Het zijn slimme, gemotiveerde en creatieve jonge mensen, die mij ook uitdagen en stimuleren. Ik heb enorm veel vertrouwen in ze en voel me erg betrokken. Hopelijk straalt mijn enthousiasme op ze af. Ook in het weekend of ’s avonds mailen we nog regelmatig over ideeën.’

Is succesvol begeleiden niet gewoon een kwestie van genoeg tijd erin steken?

‘Ja, dat denk ik wel. Door regelmatig contact te houden wordt het mogelijk om dingen uit te proberen: is dit een goede gedachtegang of werkt het niet? Maar het is echt niet enkel liefdadigheid: ik haal er zelf ook veel plezier uit.’

Veel promovendi komen worstelingen tegen. We laten er een paar de revue passeren. Hoge werkdruk?

‘Ik kan alleen voor mijn eigen promovendi spreken. Ze werken heel hard. Maar ze hebben denk ik ook plezier in hun werk, waardoor ze de werkdruk niet als te hoog ervaren.’

Zwemmen of de zweep?

‘Dat zijn twee uitersten, maar ik zou zeggen: samen zwemmen. Ik heb de wijsheid niet in pacht en als iets niet werkt, dan komen we daar meestal samen achter. Een goede promotor grijpt wel op het juiste moment in, zodat een promovendus niet te lang zoekend blijft.’

De toenemende rat race?

‘Of het toeneemt durf ik niet te zeggen, want ik zat tot zeven jaar geleden in de Verenigde Staten. Promovendi hebben een tijdelijke aanstelling en er zijn nu eenmaal beperkte financiële middelen en een beperkt aantal banen, dus dat zorgt voor druk. Het advies dat ik ze geef is geen one-size-fits-all. Ik probeer ze vertrouwen te geven en te coachen, en daarnaast bijvoorbeeld stages bij buitenlandse collega’s te regelen.’

En als ze klaar zijn?

‘Je verantwoordelijkheid als promotiebegeleider houdt niet op na de promotie. Ook in de jaren die daarop volgen kijk je of je kunt helpen. Mijn eigen begeleiders hebben ook altijd contact met me gehouden. Ik heb goede voorbeelden gehad, en ik hoop ook dat mijn promovendi dit later weer aan hun studenten doorgeven.’

Wat zijn de verschillen met de VS?

‘In de Verenigde Staten beschouwen promovendi zichzelf nog als studenten. Ze besteden bijvoorbeeld de helft van hun tijd aan het volgen van cursussen. Ze zien een promotietraject niet als een baan, maar als een verlengde van hun studie: een soort uitgebreide masteropleiding. Dat zorgt voor een andere dynamiek.

‘In de VS had ik ook zeer goede promovendi, sommigen zijn minister geworden of hoogleraar elders. Maar in Nederland zijn de promovendi minder studentikoos. Ze hebben een bewuste keuze gemaakt en dat maakt ze goede intellectuele sparringpartners.’

Welke ervaring in het begeleiden van promovendi zal u bijblijven?

‘Het klinkt waarschijnlijk oubollig, maar deze nominatie en prijs doen me veel. Dat mijn promovendi zo over me denken en de moeite hebben genomen om een heel dossier samen te stellen, heeft me echt geraakt.’

PM