Nieuws
Plaquette voor kunststukjes
donderdag 12 februari 2015

Maandagmorgen onthulde Christophe Rossel, voorzitter van de European Physical Society, een plaquette bij het Kamerlingh Onnes-gebouw. Het KOG is daarmee aangemerkt als ‘historische plek’ van de Europese natuurkundevereniging. Het Leidse gebouw was rond de vorige eeuwwisseling een van de grootste knooppunten in de natuurkunde. Heike Kamerlingh Onnes maakte er stikstof, en later helium vloeibaar – kunststukjes die belangrijke theorieën over hoe materie werkt bevestigden. In 1913 kreeg hij daar de Nobelprijs voor. Ook zijn collega’s Hendrik Lorentz en Pieter Zeeman haalden hier een gezamenlijke Nobelprijs binnen, voor hun ontdekking van het Zeeman-effect, dat indirect het bewijs vormde voor het bestaan van elektronen.

Het KOG is de eerste Nederlandse ‘Historic Site’ van de European Physical Society. Er zijn er nu achttien, waaronder een deeltjesversneller van CERN in Genève en het Niels Bohr-instituut in Kopenhagen. De plaquette die nu naast het borstbeeld van Kamerlingh Onnes staat, is overigens een voorlopige versie. De huidige formulering geeft volgens sommige natuurkunde-historici teveel eer aan Lorentz en Zeeman, en gaat voorbij aan de Britse natuurkundige Joseph John Thomson, die direct bewijs voor elektronen vond.