Cultuur
Het gevoel van toen naar nu
Koen Hauser zet door beeldbewerkingen de waarheid naar zijn hand. Dit weekend vertelt de Fotograaf des Vaderlands over zijn nieuwe werk. ‘Ik wil het gebruik van de computer aan het voetlicht brengen.’
Petra Meijer
woensdag 21 januari 2015
‘Tegenwoordig worden bijna alle beelden bewerkt.’ © Koen Hauser

Hoe zou het zijn als we onze kinderen elke dag in plaats van naar school, naar een naaiatelier zouden brengen? En hoe zou de watersnoodramp er nu uitzien, in een moderne woonwijk? De Leidse fotograaf Koen Hauser liet zich inspireren door foto’s van Nederlands-Indië en de Watersnoodramp uit het Nationaal Archief. Op zondag 25 januari is hij een van de gasten die tijdens de Podium Pitch in het Rijksmuseum van Oudheden over zijn werk vertelt.

‘Vanaf februari is de tentoonstelling “Blikvangers” te zien in het Nationaal Archief. Die foto’s zijn natuurlijk gemaakt in een historische context, maar met mijn werk probeer ik dezelfde impact als in die tijd te genereren, en het gevoel van toen naar nu te vertalen.’

De foto’s van Koen Hauser hebben op het eerste gezicht een documentaire sfeer, maar met behulp van moderne computerbewerkingen zet hij de waarheid vaak naar zijn hand, wat een surrealistisch beeld oproept. Zo maakte hij eerder voor museum Boerhaave een foto van Georgina Verbaan, waarin hij haar kaak verving hij door een anatomisch exemplaar. Hij fotografeerde naaktmodellen, maar bewerkte ze vervolgens tot sculpturen, en gewone kiekjes van gelukkige mensen veranderen schijnbaar moeiteloos in glamourfoto’s.

‘Binnen de fotografie wordt er vaak een onderscheid gemaakt tussen gedocumenteerde en geënsceneerde foto’s. Op dit moment lijken vooral onbewerkte foto’s in de smaak te vallen, er moet zo min mogelijk aan bewerkt worden. Ik denk dat deze twee gebieden echter minder gescheiden zijn dan wij denken. Ik wil beiden laten zien en het gebruik van de computer voor het voetlicht brengen. Tegenwoordig worden bijna alle beelden bewerkt, we zijn ons daar alleen niet altijd van bewust.’

Als kunstenaar heeft Hauser weinig te maken met de beperkingen van een documentair fotograaf. ‘Ik schilder met fotomateriaal. De manier waarop ik dat doe is ondergeschikt aan het concept.’ Toch heeft hij zeer diverse opdrachtgevers. Zijn portfolio bevat eigen projecten, maar ook fashion shoots en commerciële opdrachten. ‘Die diversiteit is juist leuk. Ik heb lang alleen als kunstenaar gewerkt, en ook een tijdlang enkel opdrachten gedaan. Ik had het gevoel dat ik mezelf moest definiëren. Het past niet bij me om lange tijd hetzelfde te doen. Als ik mijn werk bekijk, zie ik toch een soort onderliggende logica. Een sfeer die overal aanwezig is, maar die ik moeilijk kan beschrijven.’

Vorig jaar werd Hauser benoemd tot Fotograaf des Vaderlands. Een jaar lang is hij ambassadeur voor de fotografie. ‘Voor zover dat mogelijk is, want het is een breed medium.’ In de toekomst wil hij zich weer meer bezig gaan houden met video. ‘Daarnaast vind ik het erg leuk om met objecten uit museale en natuurwetenschappelijke collecties te werken. Als het dan ook nog Leidse musea zijn, is dat natuurlijk extra leuk.’

Rijksmuseum van Oudheden

Zo 25 jan 14.30 uur, gratis

Nationaal Archief

Vanaf 20 feb