Wetenschap
Ook baby Maggie Simpson publiceert
Neppe wetenschapsbladen kunnen zich nu ook voorzien van een verzonnen impactfactor.
woensdag 17 december 2014

Goed nieuws voor de jonge Amerikaanse onderzoeker Margaret Simpson: ze had de afgelopen maand twee publicaties in wetenschapsbladen: het Journal of Computational Intelligence and Electronic Systems en het Aperito Journal of NanoScience Technology. Normaal gesproken valt het onderzoekers ernstig aan te rekenen als ze dezelfde publicatie opsturen naar verschillende bladen, maar Simpson niet. Zij staat beter bekend als Maggie, de baby uit tekenfilmserie The Simpsons.

Haar publicatie is in werkelijkheid geschreven door een computerprogramma dat wartaal genereert, in opdracht van de Amerikaanse onderzoeker Sasha Smolyanitsky. Zijn actie onderstreept de tekortkomingen van tijdschriften die niet door abonnees, maar door onderzoekers betaald worden. Die hebben er geen belang bij om aan kwaliteitscontroles te doen, en er wel belang bij om alles af te drukken dat maar langskomt. Eerder vorige maand publiceerde het International Journal of Advanced Computer Technology een artikel met als titel en enige tekst het verzoek ‘Get me off your fucking mailing list.’ Een wat grondiger aanpak door het tijdschrift Science in 2013 zorgde ervoor dat een overduidelijk onzinverhaal over kanker genezende korstmossen door 157 tijdschriften werd gepubliceerd. Bij welgeteld 16 daarvan had een peer reviewer gezien dat het nep was, en ging het artikel desalniettemin het blad in.

De wetenschap kent duizenden vakbladen van wisselende kwaliteit, en verschijnen geregeld nieuwe. Om ze met elkaar te vergelijken, hanteren wetenschappers de zogeheten impactfactor, opgesteld door het Institute for Scientific Information (ISI). Hoe hoger de impactfactor van een tijdschrift, hoe vaker artikelen uit dat blad geciteerd worden in andere wetenschappelijke artikelen. Er valt een hoop aan te merken op die impactfactor: hij weegt te zwaar mee in de beoordeling van onderzoekers, bladen pompen hem kunstmatig op en het cijfer zegt eigenlijk geen moer, omdat de citatiescores per artikel dramatisch kunnen verschillen. Maar het is een soort van objectief cijfer over een blad.

Dat betekent dat Maggie Simpson heel makkelijk op kan zoeken dat niemand ooit iets uit het Aperito etc. citeert. Dat willen de predatory publishers die zulke titels uitgeven niet hebben: ze verdienen immers geld omdat mensen betalen om in hun flutuitgaven te staan. Voor zulke uitgevers is er nu een oplossing: het Institute for Science Information, dus zonder het –tific. Ook zij brengen een impactfactor uit, met de heuse letters ISI ervoor, zelfs.

Oftewel: als u een mail krijgt met het verzoek te publiceren in een tijdschrift dat u niet kent, maar dat wel een opvallend hoge impactfactor zegt te hebben, wees dan op uw hoede. BB