Dat werd dinsdag duidelijk tijdens het vragenuurtje in de Tweede Kamer. De minister kwam met het voorstel als reactie op Kamervragen van Paul van Meenen (D66) over de tentamenboete van 25 euro die de Leidse faculteit rechten in november wil invoeren. Eerder had rechten al een boete van maximaal 75 euro ingesteld maar daar zette Bussemaker eerder dit jaar een streep door. Inschrijfkosten heffen mag niet volgens de Wet op het hoger onderwijs.
De minister ging wel bekijken of er mogelijkheden waren om alsnog kosten aan een inschrijving te verbinden. Daarnaast was er een overleg tussen universiteitenvereniging VSNU en studentenorganisaties LSVb en ISO over de tentamenboete. Bussemaker wil hun voorstel meenemen in haar brief naar de Kamer.
Omdat het aantal studenten dat zich te laat inschrijft flink toeneemt, besloot het rechtenbestuur toch weer een boete op te leggen. De faculteit wil alle studenten een tentamenplaats garanderen en dat kost geld. Vandaar de heffing van 25 euro. Het alternatief zonder kosten - geen inschrijving is geen tentamen maken - vindt het bestuur onwenselijk.
Het ministerie liet weten dat wat de faculteit doet, niet mag. Ook het college van bestuur raadt de inschrijfkosten af, bleek maandag bij de universiteitsraadsvergadering. Maar het college heeft wel begrip voor de lastige situatie waarin opleidingen zitten. ‘Zij bevinden zich tussen a rock and a hard place’, zei vicerectormagnificus Simone Buitendijk. ‘We smachten dan ook naar de brief van de minister.’
De 20 euro komt voort uit het overleg tussen de studentenorganisaties en de hoger onderwijskoepels. ‘We willen er in ieder geval voor zorgen dat niet ingeschreven studenten ook het tentamen kunnen doen’, zegt Rosanne Broekhuizen van het ISO-bestuur. ‘De koppeling van inschrijving vak en tentamen is de oplossing. Maar als dat nog niet mogelijk is dan zijn inschrijfkosten van maximaal 20 euro acceptabel.’
Van Meenen gaat daar niet mee akkoord. ‘Ik wil die boete überhaupt niet. Deze is principieel onjuist en onwettig. Als de minister dit doorzet, vindt ze waarschijnlijk een meerderheid van de Kamer op haar weg.’ D66, SP, CDA en GroenLinks zijn tegen. ‘Het is nu afwachten wat de PvdA gaat doen. Mocht de partij tegen zijn dan hebben we een meerderheid.’
PvdA-Kamerlid Mohammed Mohandis laat niet in zijn kaarten kijken. ‘Ik wacht op de minister. Ik ben tegen de boete maar ook gevoelig voor andere argumenten. We willen niet dat een niet-ingeschreven student een jaar moet wachten om alsnog het tentamen te doen.’
Volgens het college van bestuur zijn de koppeling vak en tentamen problematisch. Het is moeilijk om het mogelijk te maken in Usis en het kost de opleidingen veel geld omdat een deel van de ingeschreven studenten niet komt opdagen op het tentamen.
‘Ik ben niet onder de indruk van de argumenten van het college’, zegt Van Meenen. ‘Dat het te ingewikkeld is om in Usis aan te passen, vind ik echt onzin. Ik denk dat er op de universiteit veel dingen gebeuren die veel lastiger zijn.’
Ook het no show-probleem is volgens hem op te lossen. ‘Als je weet dat bijvoorbeeld twintig procent niet komt opdagen, dan moet je daar voortaan in de planning rekening mee houden.’