Wetenschap
Traag door THC
Zware blowers worden sterker afgeleid door woorden die met cannabis te maken hebben. Dat inzicht kan helpen bij het behandelen van verslaving.
woensdag 4 september 2013

Psychologe Janna Cousijn, u publiceerde met uw collega’s hierover in het vakblad Addictive Behaviors. Wat hebben jullie precies gedaan?

‘We hebben onderzocht of mensen die bijna elke dag blowen een zogeheten aandachtsbias hebben voor cannabiswoorden, en of dat samenhangt met de mate van gebruik of de gebruikersproblemen die ze hebben.’

Een aandachtsbias?

‘Dat is een automatische, onbewuste oriëntatie van de aandacht.’

Zoals een lingerieposter je afleidt bij het autorijden?

‘Bij sommige mannen wel, ja. Je hebt allerlei soorten bias: als je honger hebt, krijg je meer aandacht voor eten, bijvoorbeeld. Bij zware blowers verwacht je dat de aandacht zich richt op dingen die met cannabis te maken hebben.’

Hoe meet je dat?

‘We namen een vel papier met cannabiswoorden, zoals "Joint" of "Draaien", in verschillende kleuren. Ze moeten dan niet voorlezen, maar de kleuren benoemen, en wij nemen de tijd op. Ter vergelijking hadden we ook een lijst met woorden voor kantoorartikelen.’

En?

‘Dan zie je dat de blowers een stuk langzamer scoren op de cannabiskaart dan niet-gebruikers, terwijl dat verschil op de kantoorkaart minder groot is. Bij de gebruikers die de meeste problemen hebben, zie je het grootste verschil.’

Maar lang niet bij iedereen, zien we in het artikel.

‘Er bestaat een soort tweedeling in het debat over cannabis. Mensen denken dat het of heel slecht is, of volmaakt onschuldig. De waarheid ligt er ergens tussenin. Je kan het dagelijks gebruiken zonder verslaafd te raken. Ongeveer de helft van de zware gebruikers komt in de problemen. Dat is natuurlijk geen vrijbrief om maar te gaan blowen, want je weet niet van tevoren of jij nu juist vatbaar bent voor verslaving of niet.’

Kan zo’n aandachtsvertekening dan een alarmteken zijn? Als je er X seconden te lang over doet, ben je een skunkjunk?

‘Nee. Het is niet zo dat als jij zo’n bias hebt, je dan per definitie meer problemen hebt; dit is echt een verschil op groepsniveau. Ik draai het liever om: als je overdreven veel aandacht hebt voor cannabiswoorden, en je kan dat wegtrainen, dan maak je mensen misschien weerbaarder.’

Wegtrainen? Maar die afleiding is toch onbewust?

‘Dat het automatisch gaat, wil niet zeggen dat je het niet kan afleren. Onze collega’s in Amsterdam onderzoeken of dat kan door mensen bewust hun aandacht te laten weghalen van drugsplaatjes. Dat zou er uiteindelijk voor moeten zorgen dat je aandacht minder getrokken wordt door zulke afbeeldingen. In het lab en bij mensen die begeleid afkicken werkt dat. De volgende vraag is of het ook werkt als we die oefeningen online zetten.’ (BB)