Niet alle studentenweerbaarheden marcheren vanzelfsprekend mee bij grote evenementen als Prinsjesdag of Koninginnedag. ‘We moeten vooraf aan Defensie laten zien dat we écht willen, door ons te verdiepen in de wapenleer en een goede band te onderhouden met ons moederregiment, de Gardegrenadiers. En dat betekent niet alleen dat we daar gaan schieten, maar ook dat wij hen uitnodigen voor een borrel bij Minerva’, vertelt Pro Patria-abactis Wout Scheers (22, student criminologie).
Dat de Leidse studentenweerbaarheid ontbrak op Prinsjesdag in 2010 noemt hij ‘onze zwarte bladzijde’. Het jaarverslag, bol van prestaties, was keurig ingeleverd. ‘Maar wel vlak voor er een wisseling van wacht plaatsvond bij Defensie. Daardoor kwam er uiteindelijk bij de juiste personen geen verslag terecht.’
Bij de troonswisseling is wél een rol voor Pro Patria weggelegd. Hoe die er precies uit zal zien, horen de leden vanwege veiligheidsredenen pas op de dag zelf. Afgelopen en komende zaterdag is er alvast getraind bij het Korps Nationale Reserve. ‘Het niveau ligt wel een trapje hoger dan bij de Prinsjesdagtraining’, stelt Scheers vast.
Omgekeerd helpen de studenten het moederregiment bij tactische oefeningen. ‘Bij een bevrijdingssimulatie, spelen wij bijvoorbeeld voor gijzelaar, of juist voor vijand of gegijzelde. Doordat we niet militair getraind zijn, levert onze bijdrage een realistischer scenario op’, legt preses David Koster (21, bedrijfskunde) uit. Hij koestert alvast militaire ambities. ‘Ik heb nu al een sterke band met de alfacompagnie. Dat is het leuke aan Pro Patria: we spreken alle rangen. Met generaals, maar ook gewoon met soldaten en korporaals. Ik ga in elk geval naar de Koninklijke Militaire Academie.’ Scheers ziet dat ook wel zitten: ‘En dan het liefst bij een gevechtseenheid, niet ondersteunend.’
Vooralsnog zien ze er streng op toe of de aspiranten van Pro Patria verantwoordelijkheidsgevoel hebben. ‘Het gaat immers om de reputatie van Defensie en we beschikken over wapens. We moeten geen vent hebben die dat niet begrijpt’, benadrukt Scheers. Ook verantwoordelijke dames zijn van harte welkom, al zijn ze momenteel niet in hun gelederen te vinden. Koster: ‘Toen we laatst gingen parachutespringen ging er een aantal vrouwen mee, maar in het algemeen hebben ze wat minder interesse.’
Als oudste studentenweerbaarheden van Nederland lopen Leiden en Utrecht dinsdag helemaal vooraan. Koster: ‘Alle corpora, behalve die van Groningen, hebben nog een actieve weerbaarheid. Later zijn er nog drie bij gekomen, die hangen er een soort van aan. Den Haag heeft de jongste, die loopt helemaal achteraan. Wij hebben toch een rijkere historie.’
Pro Patria vloeit dan ook voort uit de traditie van de LeidscheVrijwillige Jagers, de studenten die meevochten tegen de Belgische Opstand in 1831. Wanneer Nederland opnieuw in zo’n situatie komt, zijn de leden van Pro Patria officieel niet inzetbaar meer. ‘Er blijft dan toch niet zoveel ceremonieels meer over, tot de overwinning dan. Bovendien worden studentenweerbaarheden opgeheven zodra Nederland in staat van oorlog is’, weet Koster. Scheers: ‘Juist daardoor kunnen we enig verzet bieden. In geval van overgave moeten militairen namelijk stoppen met vechten. Maar wij zijn dus gewoon burgers.’ Dat zijn ze nu overigens ook, verduidelijkt Koster. ‘Alleen in onze ceremoniële tenue vallen we onder de bevelstructuur van Defensie. En deze zomer lopen we tijdens de Nijmeegse Vierdaagse in gevechtstenue, met bepakking. Maar goed, ik denk dat onze krijgsmacht voldoende voorbereid en getraind is om geen studenten in te hoeven schakelen tegen de Belgen.’