Columns & opinie
Geen commentaar: Creatief met copy-paste
Frank Provoost
donderdag 7 maart 2013
© Silas.nl

Van alle misdrijven in het academische veld is plagiaat het meest vermakelijke. Niet alleen omdat het geldt als het schriftelijke equivalent van opgerolde sokken in je onderbroek of bh proppen. Ook niet omdat iedere kopiist die tegen de lamp loopt, doet vermoeden dat er aardig wat door de mazen van de onoplettendheid glippen. Maar vooral omdat het zo lekker postmodern is.

Edoch, met creatief copy-pasten kan niet iedereen lachen. In ieder geval niet de Leidse promovendus die na te zijn betrapt ook een tweede kans om aan bronvermelding te doen verprutste. En nu is weggestuurd.

Of er bij de Leidse student die vanwege ‘ernstige fraude’ van de opleiding pedagogiek is verwijderd ook sprake was van het P-woord, blijft voorlopig de vraag. De examencommissie wil namelijk niet eens kwijt om welk vergrijp het überhaupt gaat.

Twee heterdaadjes in één maand: de meeste crime fighters zouden het trots van de daken brullen. Zeker na de affaire Stapel. Want voortaan ging de wetenschap schoon schip maken.

Moesten promovendi geen eed gaan afleggen en zweren nimmer andermans intellectueel eigendom te zullen stelen? Voorvechters van de waarheid: steek uw vingers op en spuug door het V-teken! Goed is wat de kudde samenhoudt, slecht wat haar ontbindt!

Maar wat als er toch nog een paar rotte appels in de kist liggen?

Dan blijft het stil. In plaats van te juichen over het zelfreinigende vermogen wordt de ontmaskerde fraude zoveel mogelijk verhuld.

Wie de recente uitspraak van de commissie wetenschappelijke integriteit zoekt, moet op de universiteitssite ergens linksachteraan klikken, daar de gang door, de vierde deur rechts nemen, en het daar nog eens vragen. Eenmaal aangekomen tref je een kolderiek geanonimiseerd vonnis over een zaak aan ‘de Faculteit …’

Ja, het staat er echt: ‘de Faculteit …’

Gelukkig wordt het mysterie van de … al na een paar alinea’s opgelost, als het proefschrift over films en romans blijkt te gaan. Appeltje, eitje, zou je denken. Kwestie van een paar telefoontjes met en klaar is Kees. Opgeruimd staat netjes, nietwaar?

Het zat er in, maar het wilde niet komen. Vreemd genoeg hield bijna iedereen bij ‘de Faculteit …’ de kaken stijf op elkaar. Sommigen bleken zelf op de schaarse promotieplek te azen, anderen ‘vreesden voor hun baan’, de rest zei: ‘Geen commentaar’.

De werkelijkheid herken je aan haar onwaarschijnlijkheid. Want het kan nog gekker. Deze week hield de UvA het rapport over een voetnootschuwe rechtenprof geheim - tegen het advies van de onderzoekscommissie in. Terwijl iedereen allang weet over wie het gaat, het geval is uitgebreid in de media aan bod gekomen, verschijnt er alleen een geanonimiseerde samenvatting op de site van de universiteitskoepel VSNU (linksachter, gang door…, etc).

Begrijp me niet verkeerd: de daders hoeven niet meteen op de brandstapel, maar fluwelen handschoenen zullen potentiële overschrijvers niet afschrikken. Met de huidige krampachtigheid waarbij ook achtergronden, het vergrijp zelf, of plaats van handeling worden verzwegen, gaat de wetenschap geen schoon schip maken. Als iedereen verdraagzaam is, hoeft er ook niets meer verdragen te worden.

P.S. In deze tekst zitten vijf gevallen van plagiaat. Wie ze kan opsporen en zich als eerste bij de redactie meldt, wint een (gelezen) exemplaar van Ontsporing, het boek van Diederik Stapel.

UPDATE, 7 maart, 15:38. Willem de Wit heeft gewonnen. Gefeliciteerd!