Columns & opinie
Geen Commentaar: Kelderhelden
Vincent Bongers
woensdag 30 januari 2013
© Silas.nl

Ach, wat is het toch prettig. Lekker met die verlopen kop onder het maaiveld. Eerst stevig snurken in de collegebanken. Dan de laatste dag voor het tentamen de aantekeningen van een collega kopiëren. En dan: stampen maar. Dat zesje zit er waarschijnlijk net in.

Deze natie is groot geworden door dit soort volk. Hulde aan de middelmaat.

Maar voor hen is het een keuze. Zij kunnen nog tot inkeer komen en zich baden in het haast verblindende licht van het al maar uitdijende assortiment aan excellentieprogramma’s op de universiteit.

Er zijn ook stumpers die echt niet beter kunnen. Het hoogste waarnaar zij kunnen streven is grauwe middelmaat. Verbeten kalken zij elk woord van de professor op. Soms druppels bloed op het collegeblok achterlatend. Elke dag keihard studeren tot het zweet parelt op het voorhoofd. Een traan in de ogen als die voldoende net niet wordt gehaald. Dat soort hartverwarmende tafereeltjes.

Onderwijsminister Jet Bussemaker bezegelt nu hun lot. In haar wetsvoorstel Kwaliteit in verscheidenheid schept zij ruimte voor nog meer excellente opleidingen, toptrajecten en ereklasjes. Alsof er al niet genoeg university- en honourscolleges zijn waar de student echt kan worden uitgedaagd.

Natuurlijk draait het vooral weer om keiharde cash. De minister wil het mogelijk maken om meer geld te vragen voor de nieuwe superstudies. Tot maximaal vijf maal het wettelijk collegegeld. De financiële experts van de universiteiten grijpen natuurlijk verlekkerd naar hun rekenmachine. Het moet mogelijk zijn om bij elke studie meerdere van die programma’s te bedenken. Het liefst met gouden en platina varianten. Uiteraard alleen geopend voor toppertjes.

‘Studenten die om een ambitieuzer en uitdagender studiecultuur vragen, vinden bij mij een willig oor’, aldus Bussemaker op de site van haar ministerie.

Voor de noodkreet van de middelmaat is de minister doof. Nog even en de universiteit verbant studenten die rommelen in de marge naar de kelder van de academie. College krijgen ze van oude murmelende docenten die maar niet kunnen worden geloosd.

Maar er komt hulp uit onverwachte hoek. De Raad van State, het hoogste adviesorgaan van de regering, trekt aan de bel. In haar mijmeringen over het wetsvoorstel stelt de Raad dat de ‘focus op excellentie’ er niet toe mag leiden dat er tekorten ontstaan aan masteropleidingen voor gemiddelde studenten. Ook zij verdienen een plaats in de kenniseconomie. Ze zijn ‘hard nodig’, schrijft de Raad zelf. Even afwachten hoe in dit geval het met de oren van de minister is gesteld.

En wees eens eerlijk. Al dat excellente gedoe past Nederland niet. Elke verongelijkte veel te veel geld verdienende sporter, onbegrepen kunstenaar en extravagante beroemdheid dient flink te klagen over het feit dat hun boven het maaiveld uitstekende kop met het nodige ceremonieel wordt afgehakt. Die traditie houden we graag in ere. Zeker nu we in april een middelmatige Leidse student als koning huldigen.