Columns & opinie
Geen commentaar: Europese toestanden
Marleen van Wesel
woensdag 23 mei 2012
© Silas.nl

Een fris, jong meisje met een verentooi is leuker dan de vergane glorie van drie lelijke, oude kerels. Daar kan het alvast niet aan liggen. Dus zal het wel weer de vriendjespolitiek van Centraal- en Oost-Europese landen zijn, waarmee we ons volgende week bij de koffieautomaat gezamenlijk verdedigen wanneer Nederland voor de achtste keer op rij de finale niet haalt. Of toch in elk geval sinds Ding-a-dong voor de achtendertigste keer op rij niet wint. Zo populair heeft Nederland zich de afgelopen tijd niet gemaakt in Europa. Die vriendjespolitiek werd een paar jaar geleden wetenschappelijk bewezen door de Schotse onderzoeker Derek Gatherer. Op basis van de stempatronen sinds 1975 (Ding-a-dong!) stelde hij vast dat gebieden die hij voor het gemak 'the Viking Empire', 'the Balcan Bloc' en 'the Warshaw Pact' noemt, inderdaad onderling erg gul zijn met de douze points.

Ook de EU vreesde voor vriendjespolitiek toen landen in Centraal- en Oost-Europa toetraden in de jaren negentig, maar dan in de vorm van partijpatronage. Daarbij worden trouwe partijleden voorgetrokken bij het benoemen van ambtenaren, waardoor de partij kan doordringen tot allerlei instituten. Forse EU-regels moesten dit voorkomen. Onnodig, zo was afgelopen week te horen in het Leidse Academiegebouw. De politicoloog Petr Kopecký vertelde daar in zijn oratie over het onderzoeksproject dat hij leidde naar partijpatronage in verschillende Europese landen. De manier waarop politieke partijen in de meeste landen tegenwoordig georganiseerd zijn, verhindert bevoorrechting vanzelf al. Je moet toch echt geknipt zijn voor zo'n baantje, om ervoor in aanmerking te komen, de mogelijke bureaucratische invloed van je partij ten spijt. Controle door de toenemende media-aandacht doet de rest.

Maar het Eurovisie Songfestival is geen zuivere politiek. Het is maar goed dat de Tweede Kamer deze week, nog nét op tijd dus, tegen Blekers plannen met de Hedwigepolder stemde. Want volgens die Schotse statisticus vormen ook wij met onze zuiderburen een onmiskenbaar bondgenootschap als het op televoting aankomt. 'The Particial Benelux', noemt hij dat. Op sympathy votes van echte Indianen hoeft Joan Franka alvast niet te rekenen. De oprichter van een Roosendaalse Indianensteungroep (die zelf eigenlijk ook geen Indiaan is, maar dat tussen haakjes) vond haar maar een wannabe. De wilde voorstelling van indianen, die in het lieflijke You and me weliswaar ver te zoeken is, was volgens hem beledigend.

Ook als het gaat om partijpatronage hebben wij trouwens niet de schoonste handen van het continent. Nederland vormde namelijk een van de uitzonderingen in Kopecký's onderzoek. Juist hier letten partijlobbyisten goed op of er ambtelijke functies vrijkomen. Hoeveel effect dat daadwerkelijk heeft wil Kopecký nog uitzoeken. Intussen duimen we vanwege Franka's Turkse roots tot het moment waarop we horen: This is Istanbul calling!