Columns & opinie
Brieven: Frans in verweer
donderdag 1 maart 2012

Frans (2)

Zo concreet als de plannen voor de opheffing zijn, zo vaag en onduidelijk zijn de plannen voor wat ervoor in de plaats komt. De opleiding Frans is financieel gezond, de studenten zijn tevreden en de opleiding levert zowel op onderwijs- als onderzoeksgebied hoogwaardige kwaliteit. Ook past Frans als wereldtaal uitstekend in het profiel van de faculteit.

De studenten die wij nu aantrekken, komen voor een studie Frans. Veel van deze studenten zullen niet voor de brede bachelor kiezen, en juist zij zijn de mensen die wij graag willen opleiden, bijvoorbeeld om ze in de toekomst voor de klas te zien staan als leraar Frans. Zij willen graag een degelijke opleiding volgen, zoals die nu bestaat en naar ik hoop zal blijven bestaan.

Wie zich in het vreemde talenonderwijs in Nederland verdiept, kan constateren dat er een enorm gebrek is aan gekwalificeerde, en met name aan academisch geschoolde, leraren. De tijd dat ‘Nederlanders zo goed in talen’ waren ligt achter ons. In het bijzonder kan opgemerkt worden dat de kennis van het Frans en ook het Duits, de talen van onze belangrijkste handelspartners, afneemt. Het idee dat talenkennis zich anno 2012 kan beperken tot het Engels is een misvatting die de Nederlandse schatkist jaarlijks miljarden kost, en die, gezien het overweldigende belang van Europa, onbegrijpelijk is.

Jenny Doetjes, UHD Franse taalkunde

Frans (3)

Met verbazing heb ik kennis genomen van het bericht in Mare van 16 februari j.l. getiteld ‘Mega-brede bachelor komt eraan’. Verbaasd, ontdaan ten eerste over de manier waarop: sinds wanneer licht de decaan van onze faculteit haar medewerkers op deze manier in over komende fusies? De dag daarop volgde weliswaar een mailtje waar op opgewekte toon gewag werd gemaakt van de schitterende brede bachelor waarin onze opleiding Frans, maar ook de opleidingen Italiaans en Duits zouden versmelten. De bedoeling was waarschijnlijk om de fusie geruisloos door te voeren en de betrokken medewerkers voor een voldongen feit te stellen. Ontdaan ben ik natuurlijk vooral over de voorgenomen opheffing van de Opleiding Franse taal en cultuur, die financieel gezond is en een solide landelijke en internationale reputatie geniet. De voornaamste reden schijnt te zijn de door staatssecretaris Zijlstra opgelegde dwang tot concentratie en profilering van onze universiteiten. Echter men bedenke dat op ditzelfde moment de Universiteit Groningen en de Vrije Universiteit hun opleiding Frans hebben opgeheven en doen opgaan in een gelijksoortige brede opleiding. Wil Leiden zich dus werkelijk profileren, dan moet zij zich vooral niet op dit brede terrein begeven, maar zich toeleggen op het terrein waar ze vanouds goed in is: een degelijke, vakinhoudelijke opleiding Frans blijven aanbieden. Alleen zo kunnen de Leidse afgestudeerden zich blijvend onderscheiden van hun collega’s elders in het land.

Annelies Schulte Nordholt, universitair docent Franse taal en letterkunde

Frans (4)

Een nieuwe mega-brede bachelor zal de finale klap zijn voor het hoge niveau van de studie. Wanneer de student geconfronteerd wordt met een breed basispakket, dat qua relevantie vermoedelijk zal concurreren met de ergste kerncurriculumvakken, zal het taalverwervingsproces worden vertraagd en daarmee het daadwerkelijke onderzoek van bronnen weinig indrukkende hoogtes aannemen. De prestige die de Leidse opleiding uitstraalt, vanwege haar ambitieuze beleid vanaf dag één haar colleges geheel in het Frans te geven, wordt met deze beslissing eveneens ondermijnd.

Mijn schrikbeeld is dat de toekomstige “mega-brede bachelorstudent” een paar jaar met zijn drie matige taalniveaus worstelt en voor academische ambitie, d.w.z. een kritisch denkvermogen ontwikkelen, weinig tijd meer overhoudt: een veredelde hbo-opleiding, die de studenten met hun vooral mega-algemene en weinig gespecialiseerde kennis als makkelijk inwisselbare tandwielen klaarstoomt voor de arbeidsmarkt.

Ik ben er door persoonlijke ervaringen van overtuigd - en word daarin bevestigd door de worsteling van enkele van mijn mede-uitwisselingsstudenten - dat serieus masteronderwijs nooit in Frankrijk gevolgd kan worden, wanneer de student nog bezig is de taal onder de knie te krijgen en zijn geest tijdens de colleges nog moet vermoeien met basiszaken als luistervaardigheid en woordkennis. Dit maakt het dubieuze argument, dat de nieuwe opleiding zou passen bij de internationaal georiënteerde ambitie van de Leidse universiteit, niet bepaald geloofwaardiger.

Simon Bénit, student Frans

Frans (5)

Met verbijstering heb ik het bericht in Mare gelezen over de mega-brede bachelor. Een dergelijke bachelor zal betekenen dat er voor Frans maar een klein deel van de bachelor zal worden ingericht, wat betekent dat studenten in Leiden geen studie Frans meer kunnen volgen. Dit zal tot gevolg hebben dat zich geen studenten Frans meer zullen inschrijven in Leiden. Ik zou er ook niet voor kiezen om Duits, Italiaans, geschiedenis en kunstgeschiedenis te studeren als ik Frans wil leren. Als er geen zelfstandige sectie Frans meer kan blijven, betekent dit de doodsteek voor Frans in Leiden. Dat is zonde, want de universiteit Leiden is een van de beste opleiders op het gebied van Frans.

Tosca (Amersfoort-)Knuppe,

studente Frans

Frans (6)

Er zijn geen goede redenen om de studie Franse Taal & Cultuur op te heffen. We zijn immers even groot als bijv. de Klassieke Talen die niet worden opgeheven, en qua financiën leveren we zelfs winst op. Het kan niet gebeuren dat een studie die qua Frans het beste aanzien heeft in Nederland en die zo goed draait, verdwijnt.

Sannerien van Aerts, studente Frans

Frans (7)

Omdat staatssecretaris Zijlstra wil dat universiteiten zich meer profileren, dreigt de Universiteit Leiden de studie Frans samen te voegen met de (veel) kleinere opleidingen Italiaans en Duits in een brede (en vage) BA talen, culturen en media. Een motivatie voor dit besluit werd niet officieel gegeven. Duidelijk is echter dat de opleidingen Duits, Italiaans en Frans als wisselgeld moeten dienen voor de rectoren in het kwartetspel dat tussen de Randstad-universiteiten op dit moment gespeeld wordt in verband met de profilering van de verschillende universiteiten. Daarbij zou Amsterdam zich concentreren op nieuwe media, Utrecht op Europese talen, en Leiden op de rest van de wereld.

Wij zijn echter van mening dat deze maatregel negatief uit zal pakken voor zowel de studenten als de Leidse Universiteit in zijn geheel. Wij denken dat dé talenuniversiteit van Nederland (er worden niet minder dan 80 talen bestudeerd in Leiden) zich verre van profileert en alleen aan aanzien zal verliezen:

Het bestuur van studievereniging FDL Gibalaux

Frans (8)

Toen ik als scholier naar een open dag in Leiden ging, werd mij verteld dat Leiden dé talenuniversiteit van Nederland is, hoe kan het dan nu zo zijn dat ze Franse taal en cultuur willen afschaffen? Verder ben ik (en ook andere studenten) ervan overtuigd dat een bredere talenbachelor absoluut afbreuk zou doen aan de kwaliteit van het onderwijs.

Stan Hunnekens, studente Frans

Frans (9)

Nog tijdens mijn bacheloropleiding is het me gelukt om een Franstalig artikel op het gebied van de letterkunde te publiceren in een wetenschappelijk tijdschrift. Om enigszins te kunnen meedraaien in de Franstalige wereld is een intensieve opleiding, zowel op het gebied van taalbeheersing als letterkunde, onontbeerlijk. Ik vrees dat de recente plannen een belangrijk gevolg zullen hebben: studenten zullen tijdens hun opleiding ongetwijfeld nog Franstalige artikelen lezen, ze zullen echter onvoldoende getraind kunnen worden om deze zelf te schrijven. Dit lijkt me een ongewenste degradatie van een universitaire studie.

Wouter van Diepen, student Frans

Frans (10)

Dat dit plan niet doordacht is, blijkt ook al uit het feit dat twee Romaanse talen worden samengevoegd met een Germaanse taal. Bovendien leidt samenvoeging niet altijd tot meer studenten, wat men graag wil (zie de resultaten van het samenvoegen van Aziatische talen, wat schijnbaar hetzelfde aantal studenten heeft als toen ze nog apart waren). Zelf heb ik bewust voor de Franse taal gekozen als oudere deeltijdstudent vanwege de interesse die het Franstalige gebied heeft voor mij en omdat dit een mondiale taal is met nog steeds grote invloed in Azië en Afrika. Dit rechtvaardigt zeker het bestaansrecht van deze opleiding als aparte taal.

Vooruitgang bestaat niet alleen in de studies rechten, economie en bèta-vakken maar de Geesteswetenschappen vormen ook een belangrijke schakel en verrijking in de samenleving.

Dave Steijger, student Frans

Frans (11)

Dat ik uit Mare moet vernemen dat er straks geen fatsoenlijke opleiding Frans meer zal bestaan! Men had toch op zijn minst de moeite kunnen nemen om de studenten daar van op de hoogte te stellen, voor dergelijke dingen in de publiciteit komen. Erg jammerlijk dat de decaan en het faculteitsbestuur dit niet hebben gedaan.

Daarnaast moet ik zeggen dat het werkelijk belachelijk is dat de studie Franse moet verdwijnen in deze mega-bachelor, omdat het niet in de nieuwe profilering van de universiteit zou passen. Er is besloten dat de Leidse Geesteswetenschappen zich dienen te profileren met hun buiten-Europese mondialiteit en helaas mist men blijkbaar de kennis dit op een goede manier in te vullen. Frans is namelijk juist buiten Europa een belangrijke taal: de Francofonie is meer dan wat landjes die contact hebben met Frankrijk! 110 miljoen mensen, verspreid over 3 continenten hebben Frans als moedertaal en binnen de Francofonie zijn er 190 miljoen mensen die Frans als 2e taal hebben!

Als de Faculteit Geesteswetenschappen haar nieuwe profilering sterk wil maken, moet zij inzien dat de opleiding Frans niet kan verdwijnen in een brede bacheloropleiding, maar dat het een sterke, zelfstandige opleiding moet blijven!

Vicky van Loe, student Frans

Frans (12)

Ik ben het absoluut niet eens met het besluit om de studie Franse taal en cultuur bij Duits en Italiaans te voegen. Ten eerste heeft de opleiding Frans in Leiden het hoogste taalniveau taalvaardigheid en zou zonde zijn om deze status kwijt te raken door Frans op te laten gaan in een grote bachelor. De opleiding Frans is een brede opleiding waarin op elk gebied (zowel op taalkundig, historisch, literair en taalgebied) diep wordt ingegaan. Door deze opleiding samen te voegen met andere opleidingen, zal dit helaas niet meer aan de orde zijn. De studenten leren van alles wat, maar hebben niet de specialistische kennis die de student van nu wel heeft, zeker op het gebied van de taal.

Karen de Jong, student Frans

Frans (13)

Het is irrealistisch om te denken dat het niveau van de kennis van de Franse taal in een brede bachelor hetzelfde blijft. Door het brede aanbod van vakken bij een zelfstandige studie worden studenten veel specialistischer opgeleid dan bij een soort ‘algemene’ bachelor. Bovendien is de Franse studie geen achteruitlopende zaak, er zijn veel studenten, de docenten doen veel onderzoek en vergeet niet dat het Frans een van de meest gesproken talen ter wereld is.

Lisanne Bos, studente Frans

Frans (14)

Ik begrijp absoluut niets van de plannen van onze decaan en rector. Ik studeer zelf Frans en was, net als de andere studenten, nergens van op de hoogte. Later zijn we door onze docenten ook nog op de hoogte gebracht van alles wat zij wisten. Dat was bijzonder weinig: de decaan van Geesteswetenschappen had alleen de moeite genomen om een boodschapje te sturen aan twee hoogleraren met de onbeargumenteerde mededeling dat Frans zou opgaan in een brede bachelor met Italiaans en Duits. Frans is een goedlopende studie, iedereen is heel tevreden over de docenten, het onderwijs en de kwaliteit. Sterker nog, zowel in Nederland als in het buitenland wordt de studie Frans in Leiden gezien als een prestigieuze opleiding. Het aantal specialistische vakken en het taalvaardigheidniveau dat studenten wordt bijgebracht is hoger dan elke andere bachelor Frans in Nederland. Het is op dit moment zelfs nog één van de weinige plaatsen waar Frans als zelfstandige bachelor gestudeerd kan worden. Ik zou denken dat dat zeer gunstig is voor de profilering van Leiden!

Janet Bakker, studente Frans

Frans (15)

Ik heb niet voor niets voor Leiden gekozen en denk dat veel studenten die aan een studie Frans willen beginnen, nu eerder voor Utrecht of Amsterdam zullen kiezen. Hierdoor zal de universiteit belangrijke inkomsten mislopen. Inkomsten waarmee het nu nog goed gaat wat het Frans betreft; in tegenstelling tot enkele andere studies maakt Frans jaarlijks winst.

I.M.V. van Wettum, studente Frans