Columns & opinie
Brief: Dure boeken
woensdag 23 november 2011

Eigenlijk zou ik moeten grinniken om de constatering dat deze universiteit in toenemende mate de trekken krijgt van een Zuid-Koreaanse chaebol.

Het zijn mooie tijden; de mol van het vrije ondernemerschap heeft zich overal ingegraven. De diensten, die tot taak hebben zich dienstbaar te maken - aan u! - hoeven u niet langer op de kosten te wijzen; nee, integendeel, ze kunnen u hardhandig met de neus op de feiten drukken. Puike maatregelen zijn het waarmee de werknemer wordt overspoeld: Hollandse lunches die geprijsd zijn voor A-lokaties (UL-catering), het verlies van computerautonomie door interne leasecontracten (UL-ICT), het niet langer gratis ter beschikking stellen van parkeerplekken (UL-ruimte), handeltjes die voorzien in het voornemen voordelig af te komen van overjarig kantoorgerei (UL-beheer), en ga zo maar door. Geniaal is het woord dat de lading niet dekt; waar andere werkgevers aan binding doen, lijkt de UL zich te richten op het insnoeren van de werknemers ten bate van het dienstbare waterhoofd.

Maar dan de UB (UL-boeken)! Het plan is van een schoonheid die zelden in deze contreien wordt waargenomen. Zal ik, ter lering ende vermaak, het recept langzaam oplepelen? Vooruit dan maar, omdat u zo geduldig en betekenisvol wacht.

Welnu! Men neme een argeloze lezer zonder al te veel besef van de tijd. U weet, wij rennen rond, wij werken hard, en af en toe duiken wij in een boekje. De lezer leent het boek bij voorgenoemde, ons ten dienst staande, boekenbeheerder. Wee deze lezer! Wee hem! Het treurspel ontvouwt zich in enkele bedrijven. De lezer verliest zijn verplichtingen uit het oog en wordt met een drietal korte mailtjes naar een obscuur adres op deze tekortkoming gewezen. Na een vakantieperiode wordt de lezer thuis verrast met een dreigende brief, waarin een lachwekkende termijn voor reactie is opgenomen; een reactie die - het is immers een tragedie - procedureel reeds vakkundig de kop in is gedrukt. Het laatste bedrijf, het verveelvoudigen (91 euro) van de originele boete (5 euro) ná teruggave van het boek, te innen door een bevriend incassobureau (UL-boete), volgt de klassieke wetten van het toneel; de reactie van de zaal is te voorspellen.

Te mooi om waar te zijn, fluistert u schor, zoiets vindt slechts plaats in de meest vuige dromen? Ik help u erin; mij is het overkomen. Mijn pogingen om bij de betrokkenen verhaal te halen roepen Kafka in herinnering, of de tragische tocht van Emil Hacha in 1939, zo het u belieft, precies zoals dat in vuige dromen hoort. Wat nu? Tot welke dienst kan de werknemer zich wenden om zijn verhaal te doen?Ik weet het niet. Ik kan slechts concluderen dat de mensen die hun best doen in de core-business van deze universiteit, de wetenschappers en opleiders, salarisverhoging verdienen. De andere mogelijkheid, allemaal onze eigen bijverdiensten aanboren, werp ik verre - dat wens ik echt niemand toe. Ik ben echt niet te beroerd om te grinniken, maar kies ervoor om deemoedig te zwijgen.

Agur Seevink

Onderzoeker bij Leids Instituut voor Chemisch onderderzoek (LIC)