Yu belde naar de International Office om te vragen of ze misschien ergens een magnetron konden plaatsen. ‘De vrouw die ik aan de lijn kreeg zei: “Dat koud eten slecht voor je maag is, is jouw mening. Daar kunnen wij je niet mee helpen.”’ Het eten in de kantine vindt hij veel te duur. Daarom gaat hij ’s ochtends niet naar de bibliotheek, zodat hij tussen de middag thuis kan koken. Toch ziet hij er ook de positieve kant van in. ‘In Beijing had ik nooit tijd om te koken, hier moet ik wel. Koken helpt je om het leven beter te leren begrijpen, het is dus ook een goede ervaring.’
Anderen Chinezen kennen het probleem. Xiaoshuang Xia heeft een waterkoker in de kluisjes op het sinologisch instituut gezet. Tussen de middag zoekt hij een rustig plekje met een stopcontact en kookt hij water voor bij zijn rijst. Ook Chinese gastdocenten zouden graag een magnetron hebben, maar omdat het instituut voor een groot deel uit hout bestaat, wordt daar geen toestemming voor gegeven.
De Taiwanese Yaxuan Zhang is juist gek op westers eten, vooral pannenkoeken. ‘Maar ik mis de Taiwanese avondmarkt ontzettend, en natuurlijk de bubble milk tea, thee met gummy-achtige balletjes erin. Hier kook ik meestal zelf, en met vrienden organiseren we vaak een potluck. Iedereen brengt een gerecht mee en we delen het eten samen.’ Zhang vindt het jammer dat Nederlandse restaurants zo duur zijn. In Taiwan eet ze elke avond buiten de deur. ‘Ik was verbaasd om te horen dat het ook voor Nederlanders te duur is om elke dag uit eten gaan. Als ik langs de restaurants loop zitten ze altijd vol.’
Niet alleen het eten kost meer geld in Nederland. De Chinezen verbazen zich over de huurprijzen en de kosten van openbaar vervoer. Xia geeft soms kalligrafielessen in een andere stad. ‘Ik krijg 25 euro voor een uur. Een retourtje naar Rotterdam kost echter al bijna 15 euro. Ik begrijp niet hoe Nederlanders daarvan kunnen leven.’ Met de trein gaan de Chinezen dan ook bijna niet.
Nederlandse universiteiten zouden dolgraag meer Chinese studenten aantrekken, vanwege het hoge collegegeld dat zij moeten betalen. Naar schatting studeren er drieduizend aan Nederlandse universiteitein. Kost het voor studenten uit de EU €1713 om een jaar in Leiden te studeren, studenten van buiten de EU betalen voor een master al snel meer dan €14.000.
De Taiwanese Zhang, Xiao en Zhan schrikken als ze dit horen. Zij zijn hier als uitwisselingsstudent. ‘We betalen het collegegeld dat we normaal in Taiwan betalen. Eigenlijk nog iets minder, want we hoeven enkel het basisbedrag te betalen omdat we in Taiwan momenteel geen lessen volgen.’ Het Taiwanese collegegeld bedraagt daarom ongeveer €1000. Zhang en Zhan hebben bovendien een beurs. ‘Van dat geld kan ik mijn kamer op DUWO ongeveer betalen’, zegt Zhan.
De Chinese heren betalen wel het genoemde collegegeld. Hun situatie is anders dan die van de Taiwanese studenten, omdat ze eerst een aantal jaar gewerkt hebben voor ze naar Nederland kwamen om een master te volgen. ‘Voor dat geld mag je dus wel iets betere service verwachten’, zegt Yu. Hiermee doelt hij niet alleen op de ontbrekende magnetron. De universiteit is minder internationaal dan de heren hadden verwacht. ‘Op Schiphol was ik verbaasd over het feit dat alle bordjes in het Engels waren. Maar toen kwam ik op de universiteit en was het een raadsel hoe de printer werkt. Bijna alles hier is in het Nederlands, zelfs in de bibliotheek.’
Daarnaast vindt Yu het jammer dat de universiteit zo weinig activiteiten organiseert. De studie heeft geen eigen ruimte of gebouw, dus na de les vertrekken alle studenten weer naar huis. Om die reden is het moeilijk om andere studenten te leren kennen. Er zijn weliswaar studentenverenigingen voor buitenlandse studenten, maar de activiteiten daar kosten doorgaans geld. Xia, gespecialiseerd in Chinese kunstgeschiedenis, was verbaasd dat er tijdens Chinees Nieuwjaar op het sinologisch instituut geen rode lantaarn te bekennen was. ‘Het is goed dat studenten zoveel dingen organiseren, maar de universiteit kan daar ook wat in betekenen.’
Yaxuan Zhang (Rosa) studeert journalistiek in Taiwan, hier Dutch Studies
‘Ik heb mijn afstuderen uitgesteld om naar Nederland te gaan. De punten heb ik eigenlijk niet meer nodig. Vroeger ben ik met mijn ouders een aantal keer naar Amerika geweest, maar nog nooit naar Europa. Onze universiteit heeft een uitwisselingscontract met een aantal andere universiteiten. In Europa kon ik kiezen uit Finland of Nederland. De taaleisen in Finland waren te streng, dus ging ik naar Leiden. Nederland ligt lekker centraal. Vanaf hier kunnen we makkelijk naar andere landen in Europa reizen. We zijn net terug uit Engeland, volgende maand gaan we naar Italië en in de kerstvakantie willen we naar Parijs. Als ik straks een baan heb, is het moeilijk om tijd en geld vrij te maken voor een reis naar Europa. Daarom is dit een geweldige kans. Ik mis niet veel dingen uit Taiwan. De lucht is hier schoner en het leven is rustiger. Maar ik mis natuurlijk wel mijn familie, mijn scooter en de karaokebar.’
Jingxiang Zhan (William) studeert scheikunde en biologie in Taiwan, hier geneeskunde. ‘In eerste instantie wilde ik graag in Amerika studeren. Mijn universiteit heeft een uitwisselingscontract met een universiteit in Albuquerque. Toen ik de stad opzocht op de kaart, kwam ik tot de ontdekking dat de plaats niet ideaal is. De universiteit staat ook niet hoog in de Shanghai Ranking List. Toen kwam ik bij Leiden uit. De universiteit heeft een goede naam. In Taiwan is het heel makkelijk om een universiteit op te richten, daarom zijn er honderden. Een universitair diploma is dus niet altijd evenveel waard, het is belangrijk waar je gestudeerd hebt. Het onderwijssysteem in Taiwan is erg competitief. Gelukkig kreeg ik de mogelijkheid om naar het buitenland te gaan. In de meeste werkgroepen ben ik de enige buitenlander, dus ik ken al veel Nederlandse mensen. Ik wil hier graag zoveel mogelijk reizen. Het liefste zou ik gaan couchsurfen, maar we reizen meestal met vier of vijf mensen. Dat is voor couchsurfen te veel.’
Yichen Xiao (Joyce) studeert Engels in Taiwan, hier Dutch Studies. ‘In Taiwan kennen we Europa uit films als Pride and Prejudice’, dus we hebben er een heel romantisch beeld van. De Europese gebouwen zijn mooi en de geschiedenis is erg interessant. Ik ben gek op yoghurt, kaas en melk, maar dat is in Taiwan heel duur. Hier kan ik het elke dag eten. De druk om te presteren is hier ook minder hoog. In Taiwan bestaat ons hele leven uit tentamens maken. Het is fijn dat we hier ook tijd hebben voor andere dingen. Het Nederlandse onderwijssysteem is wel anders dan ik had verwacht. In Taiwan studeer ik Engels en praten we tijdens de les veel met elkaar. Hier heb ik vooral hoorcolleges, dus er is maar weinig interactie. Voordat we naar Nederland kwamen, hebben de Taiwanese uitwisselingsstudenten een Facebookpagina aangemaakt. Kort na aankomst spraken we af. We eten vaak samen en helpen elkaar om aan een fiets of meubels te komen.’
Yingchun Yu (William) studeert literatuurwetenschappen. ‘Ik moet nog erg wennen aan Nederland. Ik ben hierheen gekomen omdat het onderzoekssysteem ver gevorderd is. Toch is het leven hier niet helemaal wat ik me er bij voorgesteld had. Nederlanders praten veel, maar daarbij houden ze niet altijd rekening met andermans gevoelens. Chinezen zijn stiller, maar denken beter na over wat ze zeggen. Nederlandse studenten zijn ook minder ambitieus dan Chinese studenten. Ze denken niet veel na over hun toekomst en dromen, of is het onbeleefd om dat te zeggen? Ze houden van uitgaan en drinken veel, hun vriendschappen zijn vrij oppervlakkig. Soms vind ik het wel gezellig, maar ik houd meer van tai chi en van Chinese thee. Ik leer hier ontzettend veel, vooral over het leven en over mezelf.’