De glossy brochures waren allang de deur uit en de inschrijfperiode was zelfs al begonnen. Bij de opening van het academiejaar prees rector magnificus Paul van der Heijden het plan nog vol goede moed aan. Maar het beleggen in monumentale universiteitspanden als het Academiegebouw, de Sterrewacht en een deel van de Hortus liep toch uit op een fiasco.

Want plots kwam daar afgelopen donderdag het bericht dat de emissie niet doorging. ‘De inschrijftermijn liep tot 30 september’, zegt universiteitsvoorlichter Renée Merkx. ‘Als die verlopen is, dan moet het inschrijfgeld worden overgemaakt. Dat wilden we voorkomen en dus heeft het college besloten om de uitgave te stoppen.’

Hoeveel inschrijvers er waren, wil Merkx niet zeggen.

Als reden voor de geringe belangstelling voor de obligaties wijst de universiteit op de haperende economie. Maar met de economie gaat het toch al langer slecht? ‘Het instorten van de Europese obligatiemarkt is echter een recente ontwikkeling’, zegt Merkx. ‘Dat speelde nog niet toen we in 2009 begonnen.’ Verder zijn er een aantal belastingvoordelen op culturele beleggingen afgeschaft door het kabinet, zegt ze.

Om de belegging mogelijk te maken, richt het college van bestuur in 2009 de N.V. Belvédère Academia Leiden University op, waarvan de universiteit de enige aandeelhouder is. De stichting zou het Academiegebouw en de Sterrewacht van de universiteit kopen met het geld dat ze voor de obligaties kreeg, om die weer terug te verhuren aan de universiteit.

De operatie moest zo’n 15 tot 20 miljoen euro opbrengen. De inschrijvers, zowel alumni als andere belangstellenden, konden rekenen op een jaarlijkse rentevergoeding van drie procent. Ook waren er belastingvoordelen.

‘Het idee van obligaties komt overigens van alumni’, zegt Merkx. ‘Het gaat om een groep van rond de 25 juristen en mensen uit het bedrijfsleven met veel kennis van dit soort projecten.’ Merkx benadrukt dat geld verdienen niet de belangrijkste reden was om de obligaties uit te schrijven. ‘Het ging er vooral om alumni om een andere manier te betrekken bij de universiteit en hun binding met hun alma mater te versterken.’

De universiteit heeft zelf geen uitgebreid marktonderzoek gedaan naar de haalbaarheid van de obligatie-uitgave. Wel werd volgens Merkx de ‘belangstelling onder alumni gepeild, maar wij hebben zelf geen ervaring met dit soort projecten’. De universiteit ging dan ook uit van de kennis van de bedenkers van het plan.

Merkx wil niet zeggen wat het project de universiteit kost. ‘Maar in Belvédère zitten heel veel onbetaalde uren van alumni.’ Volgens de universiteit is het niet mogelijk om de inschrijftermijn te verlengen of de emissie uit te stellen. ‘De trein was al een tijd aan het rijden. De prospectus was gereed. De Autoriteit Financiële Markten en de Belastingdienst hadden het project goedgekeurd. Alles was vastgelegd, afwijken kon niet meer.’

De universiteit is niet van plan om in betere economische tijden alsnog obligaties uit te gaan geven.